COVID-19 Mu Yoksa Akciğer Kanseri Mi?
COVID-19, neslimizin en büyük sağlık sorunlarından biri olmuş ve bir şekilde, her biriminizin hayatını etkilemiştir. Kanserin en yaygın ve ölümcül türlerinden biri olan akciğer kanserinin görüldüğü kişiler için belirtilerin benzerliği ve erken tedaviye yönelik acil ihtiyaç göz önüne alındığında, bu etki derin olmuştur ve daha da derin olmaya devam edecektir.
Öksürük, nefes darlığı veya yorgunluk COVID-19'la ilişkilidir. Ancak bunlar aynı zamanda akciğer kanserinin de en yaygın belirti ve bulgularıdır. İkisi arasındaki benzerliklerin ve farklılıkların anlaşılması, ne zaman tıbbi yardıma başvurulacağının ve uygun bakıma erişim sağlanacağının belirlenmesine yardımcı olabilir.
Yeni ve sürekli öksürüğü olan kişilerin, COVID-19'un yayılmasını baskılamak için alınan önlemler nedeniyle bir sağlık hizmeti merkezini ziyaret etme cesareti kırılabilir fakat kanser beklemez. Akciğer kanseri gibi hızlı progresyon gösteren bir hastalık için tıbbi yardıma başvurmanın aciliyeti konusunda yaşanan herhangi bir kafa karışıklığı ve sonrasında tanı ve tedavide yaşanacak gecikme yaşamda aylara, hatta yıllara mal olabilir. Bu nedenle, akciğer kanseri belirtileri olan kişilerin bunları acil bir durum olarak kabul etmesi kritik önem taşımaktadır.
Son birkaç yılda, akciğer kanserinin tanı ve tedavi sürecinin iyileştirilmesinde önemli ilerleme kaydedilmiştir. Sonuç olarak, mortalite (ölüm oranı) düşmekte ve güncel veriler, akciğer kanseri ölümlerinde 2013 yılından 2016 yılına kadar her yıl %6,3 oranında bir düşüş olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte COVID-19, bu cesaret verici gelişme için gerçek bir tehdit teşkil etmektedir. Maalesef, bu daha az olgunun görüldüğü anlamına değil, daha az kişinin acil ihtiyaç duyduğu tanı için arayışa girdiği ve bu tanıyı aldığı anlamına gelmektedir. Ne yazık ki bu eğilimler dünya genelindeki ülkelerde de gözlenebilmektedir.
Akciğer kanseri bakımından kaydedilen ilerlemelere rağmen, bu hastalık her yıl diğer tüm kanserlerden daha fazla can almaktadır. Pandemi devam ederken, akciğer kanseri olan kişilerin unutulmadığından ve akciğer kanseri gibi hızlı progresyon gösteren kanserler için hastalığın erken evrelerinde tanı ve tedavi insanlara en iyi sağkalım imkanını sunabilir.
COVID-19 pandemisinden önce yapılan araştırmalarda dahi, akciğer kanseri belirtileri olan kişilerin akciğer kanseri tanısıyla ilgili damgalanma veya korku nedeniyle tıbbi tedaviye başvurma konusunda tereddüt ettikleri gösterilmiştir. COVID-19'un yarattığı güçlükler bu engelleri ağırlaştırmakta ve bunların, bu krizin daha uzun süreli etkilerini hafifletme umuduyla birer birer ele alınması gerektiğini vurgulamaktadır.
Araştırma, geliştirme ve tedavide kaydedilen tüm ilerlemeler, yalnızca kişiler tanı ve tedavi alırsa fark yaratabilmektedir.
Referanslar :
1- Cancer Research UK. News digest – calorie guidelines, reduced lung cancer referrals and COVID-19’s impact on cancer services. [Internet; cited November 2020]. Available from: https://scienceblog.cancerresearchuk.org/2020/09/19/news-digest-calorie-guidelines-reduced-lung-cancer-referrals-and-covid-19s-impact-on-cancer-services/
2- Cancer Research UK. Lung cancer risks becoming ‘forgotten disease’ of the coronavirus pandemic. [Internet; cited November 2020]. Available from: https://www.cancerresearchuk.org/about-us/cancer-news/news-report/2020-09-17-lung-cancer-risks-becoming-forgotten-disease-of-the-coronavirus-pandemic
3- National Institutes of Health. New treatments spur sharp reduction in lung cancer mortality rate. [Internet; cited November 2020]. Available from: https://www.nih.gov/news-events/news-releases/new-treatments-spur-sharp-reduction-lung-cancer-mortality-rate
4- World Health Organization. Cancer. [Internet; cited November 2020]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer
5- Global Lung Cancer Coalition. Patient Charter. [Internet; cited November 2020]. Available from: http://www.lungcancercoalition.org/patient-charter.html
6- BBC. Why most Covid-19 deaths won’t be from the virus. [Internet; cited November 2020]. Available from: https://www.bbc.com/future/article/20200528-why-most-covid-19-deaths-wont-be-from-the-virus
7- Cancer Australia. Investigating symptoms of lung cancer: a guide for all health professionals. [Internet; cited November 2020]. Available from: https://www.canceraustralia.gov.au/ISLCGuide
8- Roche. COVID-19 and Cancer: Expert Panel Discussion and Q&A [Internet; cited November 2020]. Available from: https://www.youtube.com/watch?v=i3H2FpTZkoE
9- Mayo Clinic. COVID-19 Accelerates Telemedicine Use in Oncology Practices. [Internet; cited November 2020]. Available from: https://www.mayo.edu/research/forefront/covid-19-accelerates-telemedicine-use-in-oncology-practices
10- Sud A., Jones M.E., Broggio J., et al. Collateral damage: the impact on outcomes from cancer surgery of the COVID-19 pandemic. Annals of Oncology. 2020:31(8);1065-74.
11- NHS England. NHS England interim treatment options during the COVID-19 pandemic. [Internet; cited November 2020]. Available from: https://www.nice.org.uk/guidance/ng161/resources/interim-treatment-change-options-during-the-covid19-pandemic-endorsed-by-nhs-england-pdf-8715724381
12- Center for Global Development. Understanding the Impact Of COVID-19 On Essential Medicine Supply Chains. [Internet; cited November 2020]. Available from: https://www.cgdev.org/blog/understanding-impact-covid-19-essential-medicine-supply-chains
13- Lung Cancer Research Foundation. COVID-19 and Lung Cancer. [Internet; cited November 2020]. Available from: https://www.lungcancerresearchfoundation.org/lung-cancer-groups-issue-statement-on-coronavirus/
14- IPPR. The hidden cost of Covid-19 on the NHS - and how to ‘build back better’. [Internet; cited November 2020]. Available from: https://www.ippr.org/blog/the-hidden-cost-of-covid-19-on-the-nhs